حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات بین المللی

بخش اول
مبانی حل‌وفصل اختلافات بین‌المللی
فصل نخست: حل‌وفصل اختلافات بین‌المللی در نمایی کلی
مقدمه
الزام به حل‌وفصل مسالمت‌آمیز اختلافات بین‌المللی
مفهوم اختلافات بین‌المللی در حقوق بین‌الملل
1.3. تعریف اختلاف بین‌المللی
2.3. شناسایی اختلافات بین‌المللی
1.2.3. معیارهای شناسایی اختلافات بین‌المللی

2.2.3. مطالعه موردی

3.3. تمایز بین اختلافات حقوقی (ایستا) و غیرحقوقی (پویا)

4.3. تنوع «اختلافات» در روابط بین‌الملل

4.‌‌ طبقه‌بندی طرق حل‌وفصل اختلافات بین‌المللی

1.4. طبقه‌بندی طرق حل‌وفصل اختلافات بین ‌دولتی

1.1.4. مدل 1: مدل منفرد

2.1.4. مدل 1: مدل دوگانه

4.2. طبقه‌بندی طرق حل‌وفصل اختلافات در مفهوم معاصر

طبقه‌بندی طرق حل‌وفصل اختلافات بین‌المللی
6.‌‌ جمع‌‌بندی

فصل دوم: مذاکره، مساعی جمیله، میانجیگری

مقدمه
مذاکره و حقوق بین‌الملل
1.2. رابطه بین مذاکره و حقوق بین‌الملل

2.2. مفهوم مذاکره

3.‌‌ مناسبات متقابل بین مذاکره و قضاوت بین‌المللی

1.3. مرحله پیش‌قضایی

2.3. در حین قضاوت

2.3. مرحله پس از رسیدگی قضایی

1.2.3. ملاحظات عام

2.2.3. مذاکره با هدایت قضایی

4.‌‌ تعهد به مذاکره

5.‌‌ چهارچوب زمانی مذاکرات

6.‌‌ نتیجه مذاکرات

7.‌‌ مساعی جمیله

1.7. ملاحظات کلی

2.7. فرایند مساعی جمیله

3.7. شیوه و عملکرد مساعی جمیله

8.‌‌ میانجیگری

1.8. ملاحظات کلی

2.8. فرایند میانجیگری

3.8. شیوه میانجیگری

1.3.8. میانجیگری دولت‌ها

2.3.8. میانجیگری بازیگران غیردولتی

4.8. محدودیت‌های میانجیگری و مساعی جمیله

جمع‌بندی
فصل سوم: تحقیق و سازش

مقدمه
2.‌‌ تحقیق

1.2. کارکرد تحقیق

2.‌‌2. تشکیل تحقیق

2.3. مطالعه موردی (1): تحقیق توسط کمیسیون‌های تحقیق

1.2.3. تحقیق داگر بانک (1904)

2.2.3. تحقیق بر اساس کنوانسیون 1907 لاهه

3.2.3. حادثه Red Crusader (1961)

4.2.3 کمیسیون تحقیق لتلیر و موفیت (1991)

5.2.3. خلاصه

2.4. مطالعه موردی (2): تحقیق زیرنظر سازمان‌های بین‌المللی

1.2.4. تحقیق در مورد حادثه  KE007

2.2.4. تحقیق در مورد حادثه ماوی مرمره

3.2.4. تحقیق در مورد هواپیمایی مالزی MH17

4.2.4. خلاصه

3.‌‌ سازش

1.3. نوع‌‌شناسی سازش

2.3. کارکرد سازش

1.2.3. کارکرد دوگانه سازش

2.2.3. الزامات سازش

3.3. جنبه‌های نهادی سازش

3. محدودیت‌های سازش
4.‌‌ جمع‌‌بندی

فصل چهارم: حل‌و‌فصل‌‌ اختلافات از طریق سازمان ملل متحد

مقدمه
2.‌‌ نقش شورای امنیت در حل‌و‌فصل‌‌ اختلافات بین‌المللی

1.2. رویه حل‌و‌فصل‌‌ اختلافات

2.1.2. مرحله 1: ارجاع یک اختلاف

2.2.2. تصویب دستور جلسه و بررسی اختلاف

3.2.2. اتخاذ اقدامات خاص

2.‌‌2. فعالیت‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد

3.2. مسائل مربوط به حق وتو

4.2. سلب صلاحیت از رأی دادن

5.2. رابطه میان شورای امنیت و دیوان بین‌‌المللی دادگستری

3.‌‌ نقش مجمع عمومی در حل‌و‌فصل‌‌ اختلافات بین‌المللی

1.3. وظایف مجمع عمومی

2.3. برتری شورای امنیت بر مجمع عمومی

4.‌‌ نقش دبیرکل سازمان ملل متحد در حل‌و‌فصل‌‌ اختلافات بین‌المللی

1.4. فعالیت‌های دبیرکل

1.1.4 مرحله 1: ملاحظات عام

2.1.4. دیپلماسی پیشگیرانه

3.1.4. حقیقت‌یابی

4.1.4. سازمان‌دهی عملیات حفظ صلح

5.1.4. مساعی جمیله و میانجیگری

4.1.6. تصمیم‌‌گیری درباره اختلافات

2.4. استقلال دبیرکل

5.‌‌ سازمان ملل متحد و ترتیبات منطقه‌ای

1.5. همکاری بین سازمان ملل متحد و ترتیبات منطقه‌ای

2.5. تقارن صلاحیت بین شورای امنیت سازمان ملل متحد و سازمان‌های منطقه‌ای

3.5. تعامل بین نهادهای منطقه‌ای و قضاوت بین‌المللی

4.5. محدودیت سازمان‌ها و ترتیبات منطقه‌ای

6.‌‌ جمع‌‌بندی

فصل پنجم: داوری بین دولتی

1.‌‌ مقدمه

2.‌‌ توسعه داوری بین دولتی

3.‌‌ انتخاب داوران

1.3. عدم توافق در مورد انتصاب داوران

2.3. استقلال و بی‌طرفی داوران

1.2.3. داوری کرواسی و اسلوونی (رأی جزئی)

2.2.3. داوری منطقه حفاظت‌شده دریایی چاگوس

4.‌‌ فرایند داوری

1.4. آغاز فرایند داوری

2.4. دامنه صلاحیت مرجع داوری

3.‌‌4. قانون قابل اعمال

5.‌‌ دخالت دولت‌های ثالث

6.‌‌ اثر رأی داوری

1.6. اجرای رأی داوری

2.6. بطلان رأی داوری

1.2.6. رأی داوری صادر‌شده توسط پادشاه اسپانیا 23 دسامبر 1906 (هندوراس/ نیکاراگوئه)

2.2.6. پرونده رأی داوری (گینه بیسائو و سنگال)

3.2.6. داوری کانال بیگل (آرژانتین و شیلی)

7.‌‌ تفسیر رأی داوری

8.‌‌ جمع‌‌بندی

فصل ششم: دیوان بین‌المللی دادگستری (1)؛ تشکیلات و صلاحیت دیوان

1.‌‌ مقدمه

1.‌‌1. دیوان ارگان اصلی قضایی سازمان ملل متحد

2.1. اهمیت دیوان در حل‌و‌فصل‌‌ اختلافات بین‌المللی

3.1. اسناد حاکم بر دیوان

2.‌‌ طرفین نزد دیوان بین‌المللی دادگستری

3.‌‌ سازمان دیوان بین‌المللی دادگستری

1.3. انتخاب قضات

2.3. استقلال و بی‌طرفی قضات

3.3. قاضی ملی و قاضی اختصاصی

4.3. شعب دیوان

5.3. دفتر ثبت دیوان

4.‌‌ صلاحیت ترافعی دیوان

1.4. ملاحظات کلی

2.4. توافقنامه خاص

3.4. قید حل اختلاف

4.4. صلاحیت ضمنی یا معوّق

5.4. اعلامیه پذیرش صلاحیت

5.‌‌ شرط بر صلاحیت دیوان در اعلامیه یک‌جانبه

1.5. اصل عمل متقابل در خصوص اعمال شرط بر اعلامیه پذیرش صلاحیت

2.5. رزروهای راجع به صلاحیت شخصی

3.5. رزروهای راجع به صلاحیت زمانی

4.5. رزروهای راجع به صلاحیت موضوعی

1.4.5. رزروهایی که صلاحیت دیوان را از اختلافاتی که توافق شده یا خواهد شد که با سایر روش‌های مسالمت‌آمیز حل‌وفصل شوند، خارج می‌‌سازد

2.4.5. رزروهایی که اختلافات ناشی از یک معاهده چندجانبه را استثنا می‌‌کنند

3.45. رزروهایی که موضوعات خاصی از اختلاف را استثنا می‌‌کنند

4.4.5. رزروهایی مستثناکننده اختلافات که در محدوده صلاحیت ملی قرار می‌گیرند

5.5. اعتبار رزروهای خودکار

6.5. اعتبار رزروهای قابل اصلاح فوری

7.5. خاتمه اعلامیه‌ها

1.7.5. اعلامیه‌هایی که هیچ اشاره‌ای به خاتمه ندارند

2.7.5. اعلامیه‌های پذیرش برای دوره زمانی مشخص

3.7.5. اعلامیه‌هایی که پس از یک دوره زمانی مشخص با اعلام خاتمه می‌یابند

4.7.5. اعلامیه‌هایی که فوراً با اعلام خاتمه می‌یابند

6.‌‌ صلاحیت مشورتی

1.6. مبانی نظر مشورتی

2.6. رویه نظر مشورتی

3.6. قابلیت پذیرش درخواست

1.3.6. ملاحظات کلی

2.3.6. عدم رضایت دولت‌ها

3.3.6. ماهیت بسیار سیاسی سؤال

4.6. تأثیر نظر مشورتی

7.‌‌ جمع‌‌بندی

فصل هفتم: دیوان بین‌‌المللی دادگستری (2) قوانین و آیین رسیدگی دیوان

1.‌‌ حقوق قابل اعمال

1.1. ملاحظات کلی

1.2. حقوق موجود  و حقوق مطلوب

۲.‌‌ رسیدگی در دعاوی ترافعی

1.2. رویه در دعاوی ترافعی

1.1.2. طرح کلی

2.1.2. برابری طرفین

3.1.2. بار اثبات

4.1.2. کارشناسان

5.1.2. تصمیمات دیوان

۲.۲ اصل فراتر نرفتن قاضی از خواسته طرفین

3.2. عدم حضور طرفین در دعوی

3.‌‌ اقدامات موقت

1.3. هدف اقدامات موقت

2.3. الزامات لازم برای تجویز اقدامات موقت

1.2.3. صلاحیت اجمالی

2.2.3. ماهیت قابلیت استماع حقوق ادعایی در درخواست اصلی

3.2.3. پیوند بین حقوق ادعایی و اقدامات موقتی درخواستی

4.2.3. فوریت و خطر آسیب جبران‌ناپذیر

3.3. اقدامات موقت و توقف اعدام افراد

4.3. اجرای اقدامات موقت

4.‌‌ ایرادات مقدماتی

1.4. موضوعات آیین رسیدگی

‌‌2.4. قاعده مسکوکات طلا

3.4. قابلیت پذیرش اختلافات با ماهیت بسیار سیاسی

5.‌‌ مداخله ثالث بر اساس ماده 62 اساسنامه دیوان

1.5. ملاحظات کلی

2.5. مفهوم منافع حقوقی

3.5. پیوند قضایی

4.5. اثر حقوقی آرا بر وارد ثالث

6.‌‌ مداخله ثالث طبق ماده 63 اساسنامه

7.‌‌ حکم دیوان

1.7. اثر امر مختوم

2.7. اثر ماده 59 اساسنامه دیوان

3.7. تفسیر احکام

1.3.7. الزامات تفسیر

4.7. تجدیدنظر رأی

5.7. اجرای احکام

8.‌‌ نتیجه‌‌گیری

بخش دوم

حل‌وفصل بین‌المللی اختلافات در زمینه‌های خاص

فصل هشتم: حل‌وفصل اختلافات بین‌‌المللی در کنوانسیون سازمان ملل متحد راجع به حقوق دریاها

1.‌‌ مقدمه

2.‌‌ ارتباط میان آیین‌‌های رسیدگی اجباری و اختیاری حل‌وفصل اختلافات بین‌المللی

1.2. ارتباط میان آیین‌‌های رسیدگی اجباری و اختیاری

1.1.2. تعهد به تبادل‌‌نظر

2.1.2. فقدان موافقت‌‌نامه خاصی که مانع توسل به آیین‌‌های اجباری کنوانسیون «ماده 281» شود

3.1.2. فقدان آیین رسیدگی توافق‌شده که متضمن اتخاذ تصمیمی الزام‌‌آور باشد

2.2. سازش

3 آیین‌‌های رسیدگی اجباری حل‌‌وفصل اختلافات

1.3. تکثر مراجع: فرمول مونترو

1.1.3. انتخاب یک مرجع

2.3. محدودیت‌‌ها و اسثنائات وارد بر آیین‌‌های رسیدگی اجباری

1.2.3. محدودیت‌‌های آیین‌‌ رسیدگی اجباری

2.2.3. استثنائات اختیاری آیین‌‌ رسیدگی اجباری

3.2.3 توصیف ماهیت یک اختلاف بین‌المللی: پرونده داوری دریای چین جنوبی (صلاحیت و قابلیت پذیرش)

دیوان بین‌‌المللی حقوق دریاها
1.4. سازمان بین‌‌المللی حقوق دریاها

1.1.4. اعضای دیوان

2.1.4. شعبه اختلافات بستر دریاها

3.1.4. شعب خاص

4.‌‌2. صلاحیت دیوان بین‌المللی حقوق دریا

3.4. حقوق قابل اعمال

4.4. طرح دعوی نزد دیوان

5.4. ایرادات مقدماتی

6.4. اقدامات موقتی

1.6.4. ملاحظات کلی

2.6.4. الزامات تجویز اقدامات موقت

3.6.4. رعایت اقدامات موقت

7.4. مداخله ثالث

8.4. آیین رسیدگی رفع توقیف فوری

1.8.4. ملاحظات کلی

2.8.4. الزامات ماهوی

3.8.4. الزامات رویه‌‌ای

4.8.4. وجه‌‌الضمان معقول

9.4. حکم

10.4. نظر مشورتی

1.10.4. صلاحیت صدور نظر مشورتی شعبه اختلافات بستر دریاها

2.10.4. صلاحیت صدور نظریه مشورتی توسط دیوان

5.‌‌ داوری در کنوانسیون حقوق دریاها

1.5. داوری ضمیمه هفتم

2.5. محکمه داوری خاص ضمیمه هشتم

6.‌‌ چندپارگی حقوق بین‌الملل

7.‌‌ جمع‌‌بندی

فصل نهم: نظام حل اختلاف سازمان جهانی تجارت

1.‌‌ مقدمه

1.1. حل اختلافات بین‌المللی در موافقت‌نامه عمومی تعرفه و تجارت

2.1. ویژگی‌های اصلی نظام حل‌وفصل اختلافات سازمان جهانی تجارت

اجزای اساسی نظام حل‌وفصل اختلافات سازمان جهانی تجارت
1.2. ملاحظات کلی

2.2. نهاد حل‌وفصل اختلافات

3.2. دسترسی به نظام حل اختلاف سازمان جهانی تجارت

4.2.  دلایل طرح دعوی

5.2. قانون حاکم

۳. مشورت

مساعی جمیله، سازش و میانجیگری
۵. روند رسیدگی در هیأت‌ها رسیدگی

1.5. تشکیل هیأت

2.5. ترکیب و صلاحیت هیأت‌های حل اختلاف

3.5. دامنه صلاحیت هیأت‌های حل اختلاف سازمان جهانی تجارت

4.5. روند هیأت رسیدگی

1.4.5. بررسی هیأت

2.4.5. مرحله بازبینی موقت

3.4.5. صدور گزارش نهایی

تجدیدنظرخواهی
7.‌‌ اثر حقوقی گزارش‌های هیأت‌های رسیدگی و رکن استیناف سازمان جهانی تجارت

اجرای احکام و توصیه‌ها
1.8. جبران نقض قوانین سازمان جهانی تجارت

2.8. جبران خسارت و تعلیق امتیازات و تعهدات

1.2.8. جبران خسارت

2.2.8. تعلیق امتیازات و تعهدات

3.2.8. مشکلات مربوط به تعلیق امتیازات و تعهدات

4.2.8. مشکل تأخیر در اجرای تعهدات

۹. ماهیت حقوقی رویه‌های هیأت سازمان جهانی تجارت

۱۰. داوری

11.‌‌ نظام حل‌وفصل اختلافات سازمان جهانی تجارت و کشورهای درحال‌توسعه

1.11.‌‌ توجه به کشورهای درحال‌توسعه در موافقت‌نامه حل‌وفصل اختلافات

2.11. عملکرد کشورهای درحال‌توسعه

12.‌‌ جمع‌‌بندی

فصل دهم: حل‌وفصل مسالمت‌آمیز اختلافات بین‌المللی زیست‌محیطی

1.‌‌ مقدمه

2.‌‌ داوری بین‌المللی و حل‌وفصل اختلافات بین‌المللی زیست‌محیطی

1.2. ملاحظات کلی

2.2. نقش داوری در حل‌وفصل اختلافات بین‌المللی زیست‌محیطی

1.2.2. مزایای داوری

2.2.2. داوری دریای چین جنوبی

3.2.2. ﭘﺮوﺗﻜﻞ ﺣﻔﺎﻇﺖ از محیط‌زیست الحاقی ﺑﻪ ﻣﻌﺎﻫﺪه ﺟﻨﻮﺑﮕﺎن

3.2. نقش اقدامات موقت در حفاظت از محیط‌زیست

4.2. حق طرح دعوی در موارد نقض تعهدات عام‌‌الشمول گروهی

حقیقت‌یابی توسط کمیسیون معاهده
آیین‌های احراز عدم پایبندی
1.4. ملاحظات کلی

2.4. راه‌اندازی آیین‌های احراز عدم پایبندی

3.4. ترکیب ارگان‌های آیین احراز عدم پایبندی

4.4. وظایف کمیته‌ اجرا/ پایبندی

5.4. رابطه بین آیین‌های عدم پایبندی و رویه‌های حل اختلاف

جمع‌‌بندی
فصل یازدهم: حل‌و‌فصل مسالمت‌آمیز اختلافات بازیگران غیردولتی

1.‌‌ مقدمه

حل‌وفصل مسالمت‌آمیز اختلافات درون ـ دولتی
1.2.‌‌ نقش سازمان ملل متحد در حل‌وفصل اختلافات درون ـ دولتی

1.1.2. ملاحظات کلی

2.1.2. پیوند متقابل حفظ صلح و تثبیت صلح

3.1.2. عدالت انتقالی

4.1.2. چالش‌‌های اصلی

2.2. داوری درون ـ دولتی: داوری آبه‌‌یی

2.2.1. روند دعوی

2.2.2. ویژگی‌های اصلی داوری آبه‌یی

داوری مختلط
1.3. مرکز بین‌المللی حل‌وفصل اختلافات سرمایه‌گذاری

1.1.3. ملاحظات عمومی

2.1.3. ترکیب مرجع داوری

3.1.3. صلاحیت

4.1.3. قانون حاکم

5.1.3. رأی

2.3. دیوان دعاوی ایران ـ ایالات متحد

1.2.3. ملاحظات کلی

2.2.3. صلاحیت دیوان

3.2.3. قانون حاکم

4.2.3. اجرای احکام دیوان

کمیسیون غرامت سازمان ملل متحد
1.4. طرح کلی کمیسیون غرامت سازمان ملل

1.1.4.پیشینه

2.1.4. ساختار کمیسیون غرامت سازمان ملل

3.1.4. ویژگی‌های اصلی کمیسیون غرامت سازمان ملل

2.4. کمیسیون غرامت سازمان ملل و ادعاهای خسارت زیست‌محیطی

5 حل‌وفصل اختلافات بین سازمان بین‌المللی و دولت‌‌های عضو آن: نظارت قضایی

1.5. ملاحظات کلی

2.5. پرونده لاکربی

3.5. بحث و گفت‌وگو

سازمان‌های بین‌المللی و افراد
1.6. سیستم دادرسی داخلی سازمان ملل متحد

2.6. هیأت بازرسی بانک جهانی

1.2.6. جبران خسارات افراد

2.2.6. طرح کلی آیین هیأت

3.2.6. تفسیر

نتیجه
فصل دوازدهم: جست‌وجوی صلح در حقوق بین‌الملل

1.‌‌ مقدمه

2.‌‌ ارتباط متقابل بین حل‌وفصل اختلافات بین‌المللی و ممنوعیت تهدید یا توسل به زور

1.2. جامعه ملل

2.2.‌‌ سازمان ملل متحد

1.2.2.‌‌ ملاحظات کلی

2.2.2. نقص در نظام امنیت جمعی

3.2.2. مکانیسم ناکافی تغییر مسالمت‌آمیز

ارتباط متقابل بین خلع سلاح و حل‌وفصل مسالمت‌آمیز اختلافات بین‌المللی
پیش‌‌بینی آینده